Ciekawostki: NOWORODKI

Opublikowano przez

NOWORODKI

W tym tygodniu na facebooku wrzucałam Wam ciekawostki dotyczące NOWORODKÓW (czyli dzieciątek do ukończenia 4. tygodnia życia). Jeśli jakąś informację przegapiliście, oto one:

Poniedziałek:

KROPLE DO OCZU U NOWORODKÓW.

Krople do oczu z flurochinolonami (to są antybiotyki) są przepisywane nawet noworodkom. A w ulotce niektórych preparatów czytamy np: „nie ustalono bezpieczeństwa u dzieci poniżej 1r.ż.”. Zastanawiamy się wtedy: może lekarz się pomylił? Podawać czy nie podawać?

Firmy farmaceutyczne nie testują leków na noworodkach w celach naukowych, stąd takie zastrzeżenia w ulotkach. Ale fluorochinolony są często stosowane w praktyce nawet u najmniejszych niemowlaków, a nieleczone ropne zapalenia spojówek u noworodków może prowadzić do poważnych powikłań. Więc gdy zachodzi potrzeba, PODAWAĆ.

(Pamiętajmy, że powodem nadmiernego gromadzenia się wydzieliny w oku noworodka może być zatkany kanalik łzowy! Myślmy o tym szczególnie wtedy, kiedy problemy z oczkiem/oczkami się powtarzają).

Wtorek:

JAKI LEK PRZECIWGORĄCZKOWY STOSOWAĆ U NOWORODKA?

Żaden! Noworodek z gorączką (>38s.C. – zmierzoną jak należy, czyli bez przegrzewania dziecka itp.) powinien jak najszybciej znaleźć się w szpitalu. Dlatego nie stosujemy leków na własną rękę, (zresztą żaden z leków przeciwgorączkowych nie jest zarejestrowany dla tak małych dzieci), tylko pakujemy torbę i zabieramy maluszka do szpitala.

Już o tym mówiłam w filmie o gorączce, ale powtarzam, bo to ważne. U tak małych dzieci nie jesteśmy w stanie niektórych rzeczy ocenić w badaniu fizykalnym, a infekcje mogą mieć bardzo szybki przebieg.

Dlatego noworodek z wysoką gorączką = szpital.

Tak samo dzieci do 3 miesiąca życia (w zależności od badania fizykalnego i zwyczajów danego ośrodka).

Mój noworodek numer 1 :).
Update:

Powyższe zdanie wyglądało najpierw: Tak samo dzieci do 3-6 miesiąca życia (w zależności od badania fizykalnego i zwyczajów danego ośrodka), ale patrząc na Wasze pytania wymaga to dokładnego komentarza:

Chodziło mi o to: do 3 miesiąca wszystkie dzieciaki z gorączką idą do szpitala (chodzi o prawdziwą, wysoką gorączkę, a nie np. 38, zmierzone, gdy dziecko jest zawinięte w 2 koce).

Dzieci trochę starsze – można podjąć próbę diagnozowania i leczenia dziecka ambulatoryjnie, jeśli jest w BARDZO DOBRYM STANIE OGÓLNYM i jeśli lekarz podczas badania fizykalnego ustalił mniej więcej, z czego wynika ta gorączka. Ale jeżeli lekarz nie widzi w badaniu, skąd gorączka się bierze (co nie jest takie rzadkie u 4-6 miesięcznych maluchów, bo pewnie rozumiecie, że nie tak łatwo rzetelnie je zbadać) POWINNY BYĆ WYKONANE PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE.

I nie dam się przekonać, że można się bez tego obejść! Nieważne, że większość gorączek to łagodne infekcje, trzydniówki itp. Bo jest też dużo zakażeń układu moczowego (które u tak małych dzieci potrafią przebiegać bardzo szybko i szybko dają zagrożenie urosepsą!). Bo nie da się porządnie zbadać objawów oponowych u tak małego dziecka (widziałam kilka dni temu roczne dziecko z potwierdzonym później zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, gdzie nie było żadnych nieprawidłowości w badaniu fizykalnym prócz niewielkiego kaszlu i właśnie gorączki od kilku dni). Dziecko do 6 miesiąca życia z gorączką musi być diagnozowane. Nie zawsze się to odbywa w szpitalu, ale trzeba być tutaj naprawdę ostrożnym.

Najczęściej to nic groźnego i tego wszystkim naszym dzieciom życie. Ale zachowujmy czujność!

Środa:

SKALA APGAR.

Pewnie kojarzycie, że noworodki tuż po porodzie oceniane są wg skali Apgar (3 razy co kilka minut). Wynik 10 punktów jest najlepszy i oznacza, że wszystko z dzidziusiem jest okej.

Ale co właściwie ocenia się w tej skali Apgar? 5 parametrów i za każdy dziecko może dostać od 0 do 2 punktów.

KOLOR SKÓRY. 0 za siny albo „biały”, 1 za siny tylko na obwodzie ciała, 2 za różowy.

TĘTNO (akcja serca). 0 za brak, 1 za poniżej 100/min, 2 za powyżej 100/min.

NAPIĘCIE MIĘŚNI. 0 za wiotkość, 2 za prawidłowe napięcie i ruchy, 1 za wszystko co pomiędzy.

ODDYCHANIE. 0 za brak, 2 za głośny płacz, 1 za wszystko co pomiędzy.

REAKCJA NA BODŹCE (zwykle bodźcem jest podrażenienie nosa cewnikiem). 0 za brak reakcji, 2 za kichnie, kaszel albo płacz, ogólnie za mocną reakcję, 1 za to co pomiędzy.

Często się zdarza, że w pierwszej ocenie dziecko nie ma wyniku 10 (bo np. jest sine). Jeśli w kolejnych pomiarach osiągnie maksymalny wynik, nie trzeba się przejmować.

(Uwaga: skala Apgar niekoniecznie nadaje się do oceny dzieci urodzonych przedwcześnie – u wcześniaków „słaby” wynik może wynikać po prostu z tego, że urodziły się za wcześnie).

Czwartek:

ŻÓŁTACZKA NOWORODKÓW.

Skąd się bierze żółte zabarwienie skóry czy białek oka u noworodków? Zwykle stąd, że rozpadają się czerwone krwinki i powstaje z nich bilirubina, która odpowiada za to żółte zabarwienie. Dzieci w brzuchu mamy mają więcej krwinek, niż potrzebują po porodzie, więc dochodzi po porodzie do ich rozpadu, a wątroba nie nadąża z usuwaniem bilirubiny z krwi.

Jeżeli maluszek jest karmiony piersią, substancje z mleka mamy „spowalniają” proces usuwania bilirubiny z krwi. Dlatego u tych dzieci żółtaczka może występować dłużej i to normalne. Taka żółtaczka może się utrzymywać nawet kilka tygodni. (Nie jest to wskazanie do rezygnowania z karmienia piersią albo rzadszego karmienia! Przeciwnie, karm dziecko tak często, jak potrzebuje, bo u głodnego/odwodnionego maluszka żółtaczka się nasila).

Ale zdarza się czasem, że żółtaczka nie wynika z naturalnych procesów, ale wiąże się z groźnym problemem. Np. niszczeniem krwinek dziecka z powodu konfliktu serologicznego grupy krwi dziecka i mamy. Albo z powodu uszkodzenia dróg żółciowych – np. drogi żółciowe są niedrożne.

Kiedy się niepokoić?

– GDY DZIECKO MA JASNE KUPY I/LUB CIEMNY MOCZ! Jasny kolor kupy i ciemny kolor moczu sugeruje problem z drogami żółciowymi!
– Gdy nasz maluszek jest wcześniakiem – niestety u wcześniaków zawsze trzeba być czujniejszym, niż u dzieci donoszonych.
– Kiedy żółtaczka pojawia się od razu po porodzie. Bo ta „normalna” pojawia się zwykle dopiero w 3–4 dobie życia.
– Gdy nieprawidłowy kolor skóry staje się coraz bardziej intensywny, zamiast ustępować.
– Gdy dziecko dziwnie się zachowuje. Np. jest apatyczne, słabe, wiotkie.

Jakie badanie jest najważniejsze?
Sprawdzenie poziomu BILIRUBINY SPRZĘŻONEJ (bezpośredniej). Ta bilirubina mówi nam o ryzyku uszkodzenia mózgu. Poziom bilirubiny całkowitej nie powie nam prawdy o powadze sytuacji, zawsze trzeba sprawdzić tą sprzężoną.

Duży brat wita noworodka nr 2 domu 🙂

Piątek:

WITAMINA K PO PORODZIE.

Po co ją podawać?

Witamina K jest jednym z czynników, który odpowiada za krzepliwość. Gdy jest jej za mało, może dojść do krwawienia. Z najgorszym powikłaniem – wylewem krwi do mózgu.

Jeszcze kilka lat temu stosowało się witaminę K doustnie. Było to moim zdaniem dość uciążliwe, bo przy milionie innych spraw na głowie, trzeba było jeszcze pamiętać, żeby regularnie podawać dziecku krople i w odpowiednim czasie je odstawić. Teraz zaleca się podaż wit. K po porodzie jednorazowo, domięśniowo.

U donoszonych dzieciaków podaje się zastrzyk z 1mg wit.K. U wcześniaków dostosowuje się dawkę do masy ciała, ale też zaleca się podać lek jednorazowo w zastrzyku.

Czasem nie podaje się wit.K domięśniowo, bo np. rodzic nie wyraża zgody albo istnieje podejrzenie hemofilii u dziecka. Wtedy podajemy ją doustnie w 3 dawkach:
I opcja) 2 mg po urodzeniu i 2 mg 4.–6. dnia życia i 4.–6. tygodnia życia
II opcja) 2 mg po urodzeniu i 1 mg co tydzień (raz/tydz.) do ukończenia 3. miesiąca życia

Dlaczego droga domięśniowa jest uznawana za najlepszą?

Choćby dlatego, że mamy wtedy pewność, że dziecko dostało odpowiednią dawkę leku! Jeden zastrzyk i po sprawie. Nie martwimy się, że dziecko nam uleje albo zwymiotuje po podaniu leku (wtedy zaleca się podać lek raz jeszcze!). Nie istnieje ryzyko, że zapomnimy podać lek w wyznaczonym dniu. No i skuteczność w zapobieganiu krwawieniom też jest większa, gdy podamy lek od razu domięśniowo.

Dlatego nie zdziwicie się tak jak ja, gdy urodziłam drugiego syna, emocje porodu jeszcze nie opadły, a pielęgniarka pytała mnie, czy podać wit. K w zastrzyku  🙂 (gdy rodziłam Lolka nie było jeszcze takiej opcji).

Dodatek:

Magda zadała ważne pytanie do tego posta:

(…)Czy mozna nie zgodzic sie na podanie tej witaminy?(…)

Można się nie zgodzić, jak tak naprawdę na każdą szpitalną procedurę. Ale osobiście bym się bała odmówić. Te wylewy naprawdę się zdarzają! (A w ogóle ostatnio w pracy mam wrażenie, że zdarzają się wszystkie te okropieństwa, których niektórzy rodzice nie chcą dopuszczać do świadomości…).

Skąd w ogóle się biorą te wylewy u dzieciaków? Niektóre dzieci mają właśnie za mało wit. K. Nie wiem, dlaczego, ale mają za mało. U donoszonych noworodków to się zdarza rzadko, ale im wcześniej urodzone dziecko, tym większe wewnętrznych krwawień. U wcześniaczków dodatkowo nie są jeszcze dojrzałe mechanizmy, które odpowiadają za właściwy przepływu krwi przez mózgowe naczynia krwionośne, więc ryzyko krwawień do głowy jest realne, istnieje!

I jeśli z jakiegoś powodu chcecie odmówić podania witaminy K swojemu dziecku, przemyślcie sprawę 1000 razy! (Naprawdę nie polecam takiej odmowy!)

Sobota:

PRZEPUKLINA PĘPKOWA.

Przepuklina pępkowa to częsta rzecz u noworodków i małych niemowląt (czasem nie jest widoczna od razu po urodzeniu, tylko pojawia się trochę później, gdy wzmacniają się mięśnie brzucha).

Co się z nią robi? Jeśli nie uwięźnie, nic .Nie zaleca się plastrowania przepuklin pępkowych, poza bardzo dużymi. W badaniach wychodzi, że nie ma to żadnej skuteczności. Przepukliny pępkowe zwykle same się „wciągają” w ciągu kilku miesięcy-lat (zwykle do 5 roku życia), niezależnie od tego, czy się przykleja plastry czy nie. Czasem rodzice ze względów kosmetycznych przyklejają, bo im się sam widok przepukliny nie podoba. Ale trzeba też pamiętać, że niekóre plastry mogą podrażniać skórę dziecka.

Ważniejsze, żeby rodzice byli uczuleni na objawy alarmowe w przepuklinie: kiedy np. zmieni kolor na czerwony albo ciemny, gdy dookoła się zrobi stan zapalny skóry albo dziecko będzie bolał brzuch, będzie wymiotowało – trzeba wtedy szybko do lekarza (chirurga) iść sprawdzić, czy przepuklina nie uwięzła, czyli czy kawałek jelit się tam nie zaklinował. U dziecka z przepukliną, gdy nagle zaczyna płakać, zawsze dobrze zerknąć, czy czasem coś się złego nie dzieje w okolicy przepukliny.

Niedziela:

ŚMIERĆ ŁÓŻECZKOWA (SIDS).

Ważny temat, od którego wszystko się zaczęło :). Mój pierwszy bombusowy wpis i pierwszy film. O tym, jak zmniejszać ryzyko nagłego zgonu niemowląt u dziecka.

Na portalu aktualne zalecenia American Academy of Pediatrics  dla tych, co wolą czytać i dla tych, co wolą słuchać.

JEŚLI UWAŻASZ, ŻE TAKIE INFORMACJE SĄ PRZYDATNE, POWIEDZ PROSZĘ O LEKARZDLADZIECI.PL SWOIM ZNAJOMYM! 🙂

Zapraszam Cię w inne moje miejsca:

YOUTUBE

Tutaj znajdziecie wszystkie moje FILMY.

FACEBOOK

Tutaj znajdziesz krótkie informacje medyczne i życiowe rozważania

INSTAGRAM 

Tutaj trochę medycyny, ale więcej mnie. Głównie różne żarty (Ale czy śmieszne?).

Email: rhajkus@gmail.com